Jicht | Apotheek Sollie

Wat is jicht?

Jicht is een reumatische aandoening waarbij de urinezuurspiegel in het bloed te hoog is. Zo kunnen er zich urinezuurkristallen vormen die neerslaan in één of meerdere gewrichten. Men spreekt dan van een jichtaanval die gepaard gaat met hevige pijn, zwelling, warmte en roodheid …

Bij de meerderheid van de patiënten gaat het om de grote teen, maar jicht kan zich ook uiten in de middenvoet, enkel, knie of pols.

Jicht als rode vlag

Jicht is vaak een alarmsignaal voor het metabool syndroom. Bij metabool syndroom treden verschillende klachten op, zoals verhoogde cholesterol en bloeddruk, overgewicht en een te hoge bloedsuikerspiegel. Het metabool syndroom verhoogt het risico op hartaanvallen en beroertes aanzienlijk. Daarom is een gezondere levenswijze van kapitaal belang bovenop medicamenteuze therapie.

Jicht en voeding

Purines zijn stoffen die in het lichaam worden afgebroken tot urinezuur. Omdat slechts een beperkte hoeveelheid purines (10-15 %) afkomstig is uit voeding wordt een purine-arm dieet niet algemeen aanbevolen. Uiteraard kan je zelf ondervinden welke voeding bij jou een aanval uitlokt.

Het is aanbevolen veel water (2l) te drinken om het urinezuur weg te spoelen en nierstenen te voorkomen. Alcohol daarentegen (en dan vooral bier) doet de urinezuurwaarden in het bloed stijgen; waardoor je het aantal alcoholconsumpties best beperkt tot maximaal 2 per dag en bier vermijdt.

Enkele voedingsadviezen:

• 2l water/dag.
• Beperk alcohol, en zeker bier.
• Minder runds-, schapen- en varkensvlees (purinerijk).
• Minder zeevruchten (purinerijk).
• Minder gezoete frisdrank & energiedrank.
• Minder suiker, koekjes en desserten.
• Beperk zout.
• Verkies vetarme melkproducten.

• Meer groenten & fruit.

Wat te doen bij een aanval?

Een patiënt die nog jichtaanvallen doormaakt, is een niet correct behandelde jichtpatiënt. Toch heeft naar schatting meer dan de helft nog steeds aanvallen. Tijdens zo’n aanval komt het erop aan de ontstekingsreactie en de pijn zo snel mogelijk te verminderen met behulp van rust, ijskompressen en ontstekingsremmers.

Afhankelijk van je persoonlijke gezondheidssituatie zal de arts ontstekingswerende middelen, colchicine of cortisone voorschrijven. Indien je een aanval ervaart, is het belangrijk om zo snel mogelijk te starten met het voorgeschreven geneesmiddel.

• Ontstekingsremmers: de dosering is vaak hoger dan gebruikelijk. Indometacine (Dolcidium®): 50 mg 3–4×/dag; diclofenac (Voltaren®): 50 mg 3×/dag; ibuprofen: 400 mg 3x/dag; naproxen (bv. Aleve®, Apranax®): 250 mg 3x/ dag. Na enkele dagen bouw je af, afhankelijk van de klachten. Je neemt ze bij voorkeur in tijdens of na de maaltijd met een vol glas water.

• Colchicine: start met 1 mg, bij een onvoldoende effect na 1 uur nog eens 0,5 mg. En vervolgens 0,5 mg om de 8 à 12 uur tot de aanval voorbij is. Hogere dosissen colchicine zijn niet werkzaam en zelfs gevaarlijk. Diarree wijst op een te hoge dosis.

• Corticosteroïden: prednis(ol)one: 30 mg 1×/ dag, gedurende 5 dagen; verleng tot 10 dagen bij verbetering maar onvoldoende herstel. Afbouwen van de therapie gebeurt in overleg met je arts. Inname bij voorkeur ’s morgens bij het ontbijt.

Onderhoudsbehandeling

Het is mogelijk om je hele leven klachtenvrij te blijven. Daarvoor kan je urinezuurverlagende geneesmiddelen innemen, zoals allopurinol (bv. Zyloric®, eerste keuze) of febuxostat (bv. Adenuric®). Bij het opstarten van deze chronische medicatie zijn er enkele belangrijke aandachtspunten:

• Start met een lage dosis.
• Bouw langzaam op tot de gewenste dosis.
• Om een aanval te voorkomen tijdens de periode van opbouwen wordt preventief colchicine of een NSAID toegevoegd.

Het is belangrijk dat je huisarts in deze beginperiode geregeld je bloed trekt om de medicatie aan te passen. Ook na deze opstart is het van belang om elke dag stipt je medicatie in te nemen en geregeld je urinezuur te laten bepalen (streefwaarde minder dan 6 mg/dL).

Alleen op de wereld?

Bij mannen boven 40 jaar is jichtartritis de meest voorkomende vorm van reumatoïde artritis. Dit in tegenstelling tot vrouwen, waar het vaak pas start enkele jaren na de menopauze. Men schat dat 2 tot 2,5 % van alle mannen en 0,6 tot 1 % van alle vrouwen ooit jicht krijgen. Dit aantal neemt echter toe, vermoedelijk door de verouderende bevolking, het toegenomen gemiddeld lichaamsgewicht en te rijkelijke voeding.

De Vlaamse Reumaliga is een patiëntenvereniging die reumatische aandoeningen onder de aandacht brengt. Op hun website, reumaliga.be, kan je heel wat documentatie en bijkomende informatie vinden.